llk uçağın yerden kesilmesinden çok kısa bir süre sonra uçak siparişi vermiş, havacılığın önemini kavramış, varlığını sürdürebilmek için yaptığı savaşlarda uçağın eksikliğinin veya varlığının savaşları nasıl etkilediğini görüp idrak etmiş ama kendi uçak sanayisini bin bir sebeple bir türlü kuramamış bir ülkeyiz. Bugünün havacılık devlerinin yeni kurulduğu devirde aynı şartlarda bazen çok daha üstün imkanlarla başlayan uçak imalatı gayretlerimiz politik veya kişisel çıkar oyunları ile uzun yaşamadan sönüp gitmişlerdir. Havacılığa merakı olanlar bu konuları bilirler, her zaman da bunun tartışması yapılır ama sonuca bir türlü ulaşılmaz.
THK-16 Mehmetçik adı verilen bu tasarım ne yazık ki kağıt üzerinde bir proje olarak kalmış ve hatta o kağıtlar bile muhtemelen memlekete fayda sağlaması için mukavva yapımında kullanılmak üzere SEKA'ya yollanmıştır.
Çünkü çok uzun zaman bu "hayalet uçağımızın" bırakın detaylı bir çizimine, kara kalem çizilmiş bir profili dahi yoktur. Evet doğrudur jet uçağı denilince bizim aklımızda sadece F-16 vardır ama bundan elli yıl önce bazı idealist insanların jet eğitim uçağı tasarladığını düşünemeyiz bile.
Bütün bu olumsuzlukların yanında bazen mucizevi şeyler de olmuştur. Örneğin Almanya'da yaşayan bir havacılık tutkunu Sayın Tuncay Deniz bir araştırma sırasında Mehmetçik'e ait üç görünüş çizime ulaşmıştır. Hani derler ya yerde ararken gökte bulduk diye. Bu da öyle bir olay. Çizim Tuncay bey tarafından Levent Başara'ya , ondan da Sayın Özkan Türker'e gelince modelci beyni ile gerçek görüntüsüne ait çizimi yapmıştır.
Önceleri Türk Hava Kurumu (THK) Uçak ve Motor Fabrikası tarafından tasarlanan daha sonra Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu (MKE) Fabrikaları'nda devam eden proje Türk tasarımı ilk jet uçağıdır.
1926 yılında kurulan THK Uçak Fabrikası 1940 yılında II. Dünya Savaşı'dan kaçan Polonyalı mühendislerin yardımıyla büyük bir ilerleme gösterir. THK tarafından tasarlanan ve üretilen uçak ve planörler aynı zamanda Türk Hava Kuvvetleri tarafından da kullanılmaktaydı. Fabrikanın tasarladığı 16 değişik uçak ve planör tasarımından biri de jet motorlu THK-16 olarak adlandırılan Mehmetçik'ti. THK-16'ya hazırlanan projeler arasında 16'ncı sırada yer aldığı için bu isim verilmiştir.
THK-16 Yüksek Mühendis Selahattin Belen başkanlığındaki ekip tarafından tasarlanmıştır. Türk Hava Kuvvetleri'nin bünyesinde barındıran jetlerde görev alacak pilotların eğitiminde kullanılacaktı. Uçağın gövdesi tamamen metalden oluşmaktaydı ve kokpit kısmında pilotlar tandem yani önde öğrenci, arkada öğretmen pilot olacak şekilde tasarlanmıştı. Bunun yanı sıra öğrenci ve öğretmen pilotun yan yana oturduğu bir model de tasarlanmıştır.
İlk jet savaş ve eğitim uçaklarında olduğu gibi motorlar kanatların altında yer alıyordu. Uçakta Fransız Turbomeca firması tarafından üretilen Pimene jet motorları kullanılmaktaydı, ayrıca aynı şirketin Palas tipi jet motoru da kullanılabilmekteydi.
THK'nın Ankara Gazi Çiftliği'ndeki Uçak ve Motor Fabrikası yeterli miktarda uçak siparişi alamadığı için krize girmiş ve 5 Nisan 1952'de yapılan anlaşma ile 4 milyon lira karşılığında MKE'ye satılmıştır. Fabrika Yavuz Kansu müdürlüğünde yeniden yapılandırılmıştır. MKE, THK'nın geliştirdiği aralarında Model 3 olarak yeniden adlandırılan Mehmetçik'in de bulunduğu 6 ayrı modeli imal etme kararı aldı.
Aynı yıl ABD'nin Lockheed T-33 tipi jet eğitim uçaklarını Türk Hava Kuvvetleri'ne hibe etmesiyle projenin uygulanmasından vazgeçildi. 1957 yılına gelindiğinde MKE'nin ürettiği uçaklar günün teknolojisinden geri kaldığı için Türkiye'deki uçak üretimi tamamen durdurulmuştur. Fabrika daha sonraları uçak üretimi yerine traktör ve çeşitli makina parçaları üretmeye devam etmiştir.
Teknik Özellikleri Mürettebat: 2
Motor türü: 2 adet Turbomeca Pimene
Azami hız: 430 km/saat
Maksimum yükseklik: 12 bin metre
Menzil: 710 km
Boş ağırlık: 510 kilogram
Kalkış ağırlığı: 1.100 kg
Kanat açıklığı: 10 metre
Kanat alanı: 14 metre kare
Gövde uzunluğu: 7 metre
Yerden yükseklik: 1.8 metre
Kaynaklar:
1) http://ozkanturker.brinkster.net/Galeri/THK16/index.htm
2) http://tr.wikipedia.org/wiki/THK-16
3) Hazırlayan- trmilitary.com
Acaba uçak üretimimiz durmasaydı, şuan ne durumda olurduk?
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder